Zainspirowany mailem od Artura, który zapytał mnie, jakie gatunki drzewek bonsai polecałbym na balkon o południowej wystawie, stwierdziłem, że w sumie to dobry temat na kolejny post. Tym bardziej, że zbliża się wiosna i wielu z nas szykuje się pewnie na zakupy nowych drzewek.

Zanim zaczniemy myśleć o drzewkach na południowy balkon, musimy się zastanowić, jaki to właściwie onjest i jak zapewnić danemu drzewku dobre warunki rozwoju.

Wybierając drzewko, zawsze zastanówmy się, czy będziemy w stanie w konkretnych warunkach w powiązaniu z naszym trybem życia utrzymać je przy życiu. To powinien być nasz nadrzędny cel w dalszych przemyśleniach. I temu celowi podporządkowujemy proces planowania.

Południowy balkon jest jasny. Tutaj słońce dociera przez większą część dnia. Dla wielu gatunków do dobry znak – dostępność słońca jest jednym z warunków otrzymania i utrzymania małych liści i igieł.

Pomyślmy jednak o naszym balkonie nie tylko w przyjemny wiosenny dzień, ale przede wszystkim wyobraźmy go sobie późną wiosną i latem.  W tym wegetacyjnym nasze drzewka będą wystawione na pełne słońce. Często gorące słońce. A wtedy będą miały okres największego zapotrzebowania na wodę. A słońce potrafi nagrzać taki balkon do temperatury powyżej 50 stopni!

Nasz tryb życia

Oczywiście sam fakt, że na balkonie panują okresowo wysokie temperatury nie przekreśla możliwości pielęgnacji na nim drzewek. Natomiast w powiązaniu z naszym trybem życia może być to już problem.

Większość z nas z reguły pracuje przyjnajmniej 8h + czas dojazd do pracy. Oznacza to, że jeżeli w tym okresie nie będzie miał kto zająć się naszymi drzewkami, możemy mieć problem z zapewnieniem im dostępu do wody. Wtedy gorące słońce może okazać się śmiertelne dla drzewka, wysoka temperaturą może zniszczyć delikatne korzenie, nie mówiąc o oparzeniach na liściach.

Jakie podłoże dla drzewek bonsai na południowy balkon?

Przede wszystkim musimy zapewnić możliwie dużą zdolność zatrzymania wody przy jednoczesnym zachowaniu przewiewności podłoża, sprzyjającemu zdrowemu wzrostowi korzeni. Pamiętajmy o tym, że korzenie przede wszystkim oprócz wody potrzebują… powietrza.

Chcąc zapewnić drzewku dostęp do wody, w moim przekonaniu może być dodanie składnika organicznego typu torf, który ma zdolność zatrzymania wody lub składników typu lawa.

O mieszankach (również w komentarzach) przeczytasz tutaj.

Podlewanie

Latem na balkonie sprawdzamy wilgotność podłoża przynajmniej dwa razy dziennie. W gorące dni będziemy musieli podlewać najpewniej dwa razy dziennie: rano przed wyjściem do pracy oraz po południu zaraz po powrocie (szczególnie jeżeli trzymamy drzewka w podłożu nieorganicznym). Ważne abyśmy podlali drzewko o takiej porze, aby podłoże miało szanse przeschnąć przed nastaniem nocy. Dzięki temu zapewnimy lepszy dostęp powietrza do wnętrza bryły korzeniowej.

Więcej o podlewaniu przeczytasz tutaj.

Nie testowałem natomiast wszelkiego typu automatycznych konewek i innych tego typu wynalazków. Aby działały idealnie każdą doniczkę musiałyby traktować indywidualnie i podlewać jedynie wtedy, gdy podłoże przeschnie. Oczywiście technicznie jest to możliwe,ale koszty są wtedy znaczne. Z drugiej strony tańsze rozwiązania podlewają wszystkie drzewka równo, stąd też niektóre mogą zostać nawet przelane, co przy przy pewnej regularności może doprowadzić do gnicia bryły korzeniowej.

Na czym ustawić doniczki?

Doniczek nigdy nie stawiaj latem bezpośrednio na kafelkach. Kafelki potrafią się nagrzać do ponad 50 stopni i całkowicie zniszczyć korzenie. Dlatego doniczki ustaw np. na deskach, pod którymi ustawisz podstawki z wodą.

Dzięki temu parująca woda nieco obniży temperaturę wokół doniczki, a deski odseparują ją od gorących kafelek.

W gorące dni warto umieścić dodatkowe podstawki z wodą, która parując poprawi nieco warunki na balkonie. Niektórzy wieszają również mokre ręczniki lub też np. zraszają powietrze wokół przy pomocy automatycznych zraszaczy.

Cienowanie bonsai

Z mojego balkonowego doświadczenia wynika, że jeżeli masz na balkonie drzewka w mniejszych doniczkach, to niezależnie od stosowanej mieszanki, będziesz musiał cieniować drzewka (szczególnie gorące dni). Ta sama reguła tyczy się wielu liściastych gatunków, które nie do końca radzą sobie z bezpośrednim gorącym słońcem.

Dlatego zanim kupisz pierwsze drzewko, zastanów się, jak to technicznie zrobisz; czy będziesz miał jak zamocować siatkę cieniującą lub też w inny sposób zapewnisz drzewkom cień w południowych godzinach.

Przeczytaj również: Ochrona bonsai przed upałem

Shohiny i mame w dodatkowym pojemniku

Mniejsze drzewka/doniczki wymagają w lecie umieszczenia w dodatkowym w pojemniku wypełnionym mokrym piaskiem. Dzięki temu tak szybko nie wyschnie podłoże w samej doniczce. Ważne aby warstwa mokrego piasku znajdowała się także pod naszą doniczką a nie tylko obok.

Na początek zachęcałbym raczej do trzymania drzewek w większych pojemnikach i nie kupowania mniejszych bonsai typu shohin czy mame.

Najpierw powinniśmy na bezpieczniejszym materiale nauczyć się naszego balkonu, zanim zdecydujemy się na drzewka w mniejszych doniczkach, czyli z automatu bardziej wrażliwych na wysuszenie na wiór. Może się okazać, że shohinom nie będziemy w stanie bezpiecznych warunków w gorące dni, nie mówiąc o mame.

Szczególnie problematyczne mogą być również nasadzenia skalne, które charakteryzują się mniejszą ilością podłoża.

Gatunki na południowy balkon

Jakie gatunki wybrać zatem na południowy balkon? W moim odczuciu przed wszystkim takie, które nie są zbyt wrażliwe na czasowe przesuszenie bryły korzeniowej, w związku z czym będą w stanie sobie poradzić z gorącą porą letniego dnia.

• Sosna Thunberga, sosna czarna
• Jałowiec
• Sosna zwyczajna
• Sosna drobnokwiatowa
• Sosna górska
• Fikus
• Klon Bürgera
• Klon polny (wytrzymały na suszę)

Pamiętając o cieniowaniu w gorętsze dni i zapewniając dostęp do wody,na południowym balkonie można uprawiać również bardziej wrażliwe gatunki liściaste, typu klon palmowy czy jabłoń, ale wymaga to dużo więcej uwagi i możliwości interwencji w szczególnie gorące dni.

Przeczytaj również: Jak trzymać drzewka bonsai na balkonie?